Σε μία μακρά και αποτυχημένη σχέση στην οποία ο ήρωας κάνει πως δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει γύρω του, η ηρωίδα δεν αντέχει άλλο να ζει μόνο με την προοπτική της ελπίδας και αντιδρά. Του λέει πως της θυμίζει κάποιον που, ενώ το σπίτι καίγεται, αυτός κλείνει την πόρτα για να μη βλέπει τη φωτιά. Η ίδια νιώθει σαν «γάτα πάνω σε καυτή τσίγκινη στέγη» που πηδά σαν λυσσασμένη με κάθε πάτημα στην καυτή στέγη, αλλά αρνείται επίμονα να κατέβει. Η πορεία του Κυπριακού θυμίζει τους ήρωες του Tennessee Williams, στο αριστουργηματικό «Λυσσασμένη γάτα» («Cat on a hot tin roof»).

Τα απτά χρονοδιαγράμματα που προκύπτουν από την αναμενόμενη εκλογή του κ. Έρογλου στα κατεχόμενα τον Απρίλιο, δεν έχουν εξαφανιστεί απλά διότι τα αγνοήσαμε. Έτσι, ο Πρόεδρος είτε θα συνομιλήσει με τον κ. Έρογλου – χωρίς «βοήθεια» από τον κ. Ερντογάν – είτε θα βιαστεί να στείλει στον λαό μία λύση που μάλλον θα είναι προβληματική και βεβιασμένη.

Εν μέσω αυτού του διλήμματος και με γνώμονα το γεγονός ότι τίθεται πια το ερώτημα της λειτουργικότητας, έχουν αρχίσει πολιτικοί να ψιθυρίζουν λέξεις που θεωρούνται προδοτικές και απαράδεκτες: συμφωνημένη διχοτόμηση. Αυτοί οι πολιτικοί προέρχονται από ολόκληρο το φάσμα της πολιτικής ζωής. Είναι απελπισμένοι με τις φτωχές προσδοκίες και τα (κακά) σενάρια λύσης και σκέφτονται – πάντα κατ’ ιδίαν – ότι, όπως έχουν τα σενάρια λύσης, η συμφωνημένη διχοτόμηση δεν είναι πια το χειρότερο από όλα τα αποτελέσματα.

Με δεδομένα τα πιθανά σενάρια, φαίνεται πως για πολλούς πολίτες, αλλά και για πολιτικούς ηγέτες, το φάσμα της διχοτόμησης δεν φαντάζει πια ως το πιο καταστροφικό. Όπως τον Brick στο αριστούργημα του Tennessee Williams, «κλείνουμε την πόρτα» για να μη βλέπουμε την πυρκαγιά μέσα στο σπίτι. Η πυρκαγιά, όμως, εξακολουθεί να εξαπλώνεται, ακόμα κι αν κάνουμε πως δεν τη βλέπουμε.

Ό,τι κι αν γίνει, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των συνομιλιών, το μόνο σίγουρο είναι πως η δική μας πλευρά δεν μπορεί να αγνοήσει την πραγματικότητα στα κατεχόμενα. Με ένα τραπεζικό σύστημα κοντά στην κατάρρευση, με ένα «κράτος» ξέφραγο αμπέλι, όπου κάθε μορφής παράνομη δραστηριότητα μπορεί εύκολα να ανθήσει, και με ένα «κρατικό» μηχανισμό που δεν λειτουργεί, οι Ελληνοκύπριοι θα βρεθούν εκτεθειμένοι στη γειτνιάζουσα μόλυνση των κατεχομένων. Είτε συνέταιροί μας είναι, είτε απλώς ξένοι γείτονες, τίποτα δεν αλλάζει. Ως γόνιμο έδαφος του εγκλήματος, αλλά και ως αποτυχημένη πολιτεία, το μέλλον των κατεχομένων μάς αφορά. Θα μας επηρεάζει, ακόμα, με την εγγενή του αστάθεια, την οικονομική του επισφάλεια και τη σχεδόν πλήρη αποτυχία των θεσμών, από τα οποία προκύπτουν δυσμενείς κοινωνικές συνθήκες και πλήρης εξάρτηση από την Άγκυρα. Όποια και αν είναι η τελική μας σχέση με τα κατεχόμενα, δεν πρόκειται να μεταφερθούν αυτές οι παθογένειες κάπου αλλού. Επομένως, το ερώτημα κατά πόσον τελικά θα μας μολύνει η θεσμική παθογένεια των κατεχομένων, είναι άμεσο, αλλά και επείγον. Όποια μορφή «λύσης» κι αν προκύψει, το μόνο σίγουρο είναι πως το δικό μας εθνικό συμφέρον συνεπάγεται ουσιαστική βοήθεια προς τους γείτονές μας, ούτως ώστε να θέσουν τα του οίκου τους σε τάξη. Διότι, ακόμα κι αν δεν προκύψει «γάμος», θα είμαστε πάντα συγκάτοικοι στο νησί και κάποτε οι ασθένειές τους θα μας επηρεάσουν.

Η αντίληψη πως η διχοτόμηση θα μας σώσει, απλά επιχειρεί να αγνοήσει αυτό το γεγονός και στρέφεται στην ελπίδα πως η μερική αλλαγή στη φύση του στάτους κβο θα κλείσει τις γραμμές μετάδοσης των ασθενειών του ψευδοκράτους προς τις ελεύθερες περιοχές. Ακόμα κι αν δεχτούμε, δηλαδή, πως θα αφήσουμε το αίσθημα δικαίου και τα δικαιώματά μας στο πλάι χάριν μίας πρακτικής διχοτόμησης που θα μας διασώσει από το πολιτειακό κενό των κατεχομένων, αυτό δεν σημαίνει πως θα καταστεί η δική μας ζωή ασφαλής από τους Τουρκοκύπριους. Αυτή η νέα εισβολή θα είναι κατά πολύ χειρότερη από εκείνη του 1974, και από αυτή πρέπει να προστατευτεί ο ελληνισμός της Κύπρου.

Δεν αρμόζει σε αυτή τη στήλη να τοποθετηθεί σχετικά με τα χαρακτηριστικά της κάθε πιθανής λύσης. Οι απόψεις του γράφοντος για τα είδη λύσης μπορούν να εκφραστούν αλλού. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, όποια «λύση» κι αν τελικά προκύψει, το πιο σημαντικό για τη δική μας πλευρά θα πρέπει να είναι η εξυγίανση των θεσμών, της οικονομίας και της πολιτείας που επικρατεί στα κατεχόμενα.

Δεν είναι ανάγκη να μας αρέσει, αλλά είναι ανάγκη να προστατευτούμε από το βαρύ ενδεχόμενο να έχουμε μαζί μας (ή δίπλα μας) ένα αποτυχημένο πολιτικό μόρφωμα, από το οποίο, έτσι ή αλλιώς, θα μολυνθούμε κι εμείς. Η ανησυχία για την οικονομία των κατεχομένων, που έχει λάβει τόσο λίγη προσοχή, θα πρέπει πλέον να μας απασχολήσει όλους, άσχετα με την τοποθέτηση του καθενός επί της γενικότερης πολιτικής στο εθνικό μας ζήτημα.