Πολιτικά «ύποπτες» οι κινήσεις για το χρέος

Εάν και εφόσον αποφευχθούν, τελικά, τα χειρότερα φέτος, η ώρα της κρίσεως θα είναι το 2013, σύμφωνα με το προφίλ ωρίμανσης του δημόσιου χρέους.

Μετά και τις τελευταίες εκδόσεις χρέους, που είναι κατά το πλείστον βραχυπρόθεσμο, φαίνεται πως οι ανισοσκέλειες στη δομή ωρίμανσης του χρέους έχουν επιδεινωθεί. Φέτος, οι ανάγκες χρηματοδότησης έχουν υπολογιστεί περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να υπολογίζονται οι
ανάγκες χρηματοδότησης λόγω του δημοσιονομικού ελλείμματος. Παρομοίως, και του χρόνου οι ανάγκες δανεισμού θα είναι υψηλές και θα προσεγγίσουν το 1,8 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται οι ανάγκες κάλυψης του ελλείμματος ή η όποια έκδοση βραχυπρόθεσμού χρέους που μπορεί να ολοκληρωθεί στο μεσοδιάστημα.

Το 2013, όμως, παρατηρείται η μεγαλύτερη λήξη χρέους. Οι ανάγκες αναχρηματοδότησης χρέους, βάση των σημερινών δεδομένων, θα προσεγγίσει τα 2,5 δισ. ωστόσο, αυτός ο αριθμός θα πρέπει να θεωρείται ως το κατώτατο αναμενόμενο ποσό, αφού δεν συμπεριλαμβάνει, ούτε τις ανάγκες δανεισμού για κάλυψη των αναγκών του προϋπολογισμού που θα προκύψει, αλλά ούτε και το όποιο βραχυπρόθεσμο χρέος (διετές, 52 εβδομάδων ή 26
εβδομάδων) θα μεσολαβήσει και θα λήγει εντός τους 2013.

Πάντως, το Υπουργείο Οικονομικών έχει καταβάλει προσπάθεια για διαμόρφωση ενός ισορροπημένου προφίλ ωρίμανσης στο χρέος, κάτι που είχε συζητηθεί εκτενώς κατά τα road show του υπουργού Οικονομικών τα προηγούμενα δύο χρόνια. Μάλιστα, το 2009 η Κύπρος είχε προχωρήσει σε έκδοση τετραετούς ομολόγου σε έκδοση ΕΜΤΝ, ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Τότε, ο υπουργός Οικονομικών, Χαρίλαος Σταυράκης, είχε ερωτηθεί από επενδυτές γιατί επελέγη αυτή η «παράξενη» διάρκεια ομολόγου. Απαντώντας, ο υπουργός παρουσίασε το σχετικό γραφικό, ως είχε τη συγκεκριμένη στιγμή, εξηγώντας πως η τετραετής διάρκεια επιτρέπει στη Δημοκρατία να διαχειριστεί καλύτερα το προφίλ ωρίμανσης του χρέους. Ωστόσο, οι εκδόσεις που ακολούθησαν, σε βραχυπρόθεσμες εκδόσεις που επίσης λήγουν το 2013, έχουν δημιουργήσει ένα ανισόρροπο προφίλ.

Πολιτικά ύποπτο

Πέρα από το γεγονός ότι το χρονικό σημείο ωρίμανσης ενός σημαντικού όγκου χρέους είναι πολιτικά ύποπτο, όμως, δημιουργούνται επιπλέον ερωτηματικά. Μέσα από διάφορες εκδόσεις που έχουν «ενισχύσει» την εμπροσθοβαρούσα κατανομή του χρέους, έχουν δημιουργηθεί διάφοροι κίνδυνοι για τη Δημοκρατία.

Εκ φύσεως, το βραχυπρόθεσμο χρέος είναι πιο επικίνδυνο, διότι χρειάζεται συνεχής αναχρηματοδότησή του. Σε μια περίοδο όπου οι αγορές δείχνουν αδιάφορες και δεν έχουν τη διάθεση να δανείσουν το κράτος, το κράτος αναγκάζεται, μέσα στην επόμενη διετία, να αναζητήσει δανεισμό. Έτσι, τα δημόσια οικονομικά καθίστανται πιο ευάλωτα στις απρόβλεπτες και καθόλου ενθαρρυντικές συνθήκες που επικρατούν. Γενικά, πάντως, το βραχυπρόθεσμο χρέος ως ποσοστό του συνόλου, έχει αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια.

Σημειώνεται, επίσης, πως περίπου τα 2/3 του χρέους που θα λήξει το 2013, θα προέρχεται από τον εξωτερικό δανεισμό, γεγονός που αυξάνει την έκθεση του κράτους στην ευμετάβλητη διάθεση των αγορών.

Σε κάθε περίπτωση, οι δανειστικές ανάγκες του 2013 θα πρέπει να τύχουν προσεκτικής διαχείρισης, κατά προτίμηση με δανεισμό αρκετό καιρό πριν από τη λήξη του χρέους, αφού το χρονικό σημείο θα είναι και πολιτικά δύσκολο. Πρώτο, διότι θα ακολουθήσει την κυπριακή προεδρία της Ε.Ε., μία πολιτικά πολυάσχολη, αλλά και πολυδάπανη περίοδο, και δεύτερο, διότι θα ακολουθήσει την προεκλογική περίοδο των προεδρικών και την ανάληψη καθηκόντων από τη νέα κυβέρνηση. Αυτό το σημείο είναι σημαντικό, αφού, άσχετα με τον νικητή των εκλογών στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2013, θα είναι μία πολιτικά ρευστή περίοδος.