Συζητούν, πλέον, την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, μια κίνηση που, αν υλοποιηθεί, θα αποτελέσει καταστροφή, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης. Το ευρώ ουδέποτε είχε οικονομοτεχνική λογική που να μην μπάζει.

Η απόφαση για υιοθέτηση του κοινού νομίσματος είχε, από την πρώτη στιγμή, περισσότερη σχέση με την πτώση του Σοβιετικού μπλοκ, την ολοκλήρωση της Ευρώπης και την προώθηση του πειράματος-οράματος της ΕΕ.

Γι αυτό τον λόγο και οι οικονομικές προεκτάσεις μιας δυνητικής εξόδου της Ελλάδας –ακόμα και της Ελλάδας- θα ήταν καταστροφικές. Οι επιπτώσεις στην ίδια την Ελλάδα, με τον πληθωρισμό, την άμεση υποτίμηση του όποιου νέου νομίσματος και το αυξημένο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, θα είναι καταστροφικές. Επιπλέον, η διάβρωση των αποταμιεύσεων, η αύξηση των επιτοκίων, η επιδείνωση των όρων εμπορικών συναλλαγών, θα τσακίσει τον κόσμο, ο οποίος, εάν σήμερα αισθάνεται πιέσεις, στην περίπτωση εξόδου θα υποφέρει πολύ περισσότερο.

Και, μέσα σε αυτή την εικόνα, ας μην ξεχνάμε πως η ανάκαμψη, που ήδη αργεί, θα αργήσει περισσότερο. Η ανεργία θα ανεβεί ακόμα παραπάνω, οι μισθοί θα πέσει ακόμα χαμηλότερα. Φοβάται κανείς να σκεφτεί τι θα γίνει με τις συντάξεις και την υγεία.

Ακούγεται, μάλιστα, πως η Ελλάδα θα γίνει πιο ανταγωνιστική αν φύγει από το ευρώ, αλλά δεν μας λένε πως αυτό θα γίνει μόνο με μια ελεύθερη πτώση του νέου νομίσματος, η οποία θα καταστρέψει τις αποταμιεύσεις και θα καταστήσει αδύνατη την εξυπηρέτηση των δανείων σε ευρώ ή άλλα νομίσματα. Και αυτό δεν θα αφορά μόνο τα κρατικά, αλλά και τα ιδιωτικά χρέη. Πάνω από όλα, ας μην ξεχνάμε, επίσης, και το προφανές, που είναι η αναπόφευκτη τραπεζική κρίση, που θα είναι πολύ πιο σοβαρή με ένα εθνικό νόμισμα παρά κάτω από το ευρώ.

Η στήλη αυτή έγραψε πριν από μερικούς μήνες, όταν άπαντες αντιδρούσαν ακόμα για τα «μέτρα του μνημονίου» πως η Ελλάδα θα πρέπει να πάει στο Καθαρτήριο για να αποφύγει την Κόλαση. Σήμερα, δεν μπορεί παρά να επιμένει. Ας μην ξεχνάμε, όμως, πως το Καθαρτήριο είναι μια φρικτή κατάσταση, αλλά, σε αντίθεση με την Κόλαση, έχει μια πόρτα εξόδου.

Η ίδια η ΕΕ, και δη η Γερμανία και η Γαλλία, δεν μπορούν να αφήσουν την Ελλάδα να φύγει. Αν το κάνουν, θα υποφέρουν την αναξιοπρέπεια μιας μέγιστης πολιτικής αποτυχίας, στο πείραμα από το οποίο περνούσε το όραμά τους για μια Ευρώπη ενωμένη και για ένα δικό τους ηγετικό ρόλο. Πέρα, όμως, από την αποτυχία του πολιτικού πειράματος, το ίδιο το νόμισμα θα υποστεί ισχυρούς πόνους.
Θα αρχίσουν στην Φρανκφούρτη να ανησυχούν για τα αποθέματα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και αντί να γίνει το αντίπαλο δέος του δολαρίου, θα μετατραπεί σε άλλη μια καταχώρηση στην σειρά των αποτυχημένων πειραμάτων της Ευρώπης. Και, ας μην ξεχνάμε, μια τέτοια καταχώρηση του Ευρώ δίπλα από, ας πούμε, το Σχέδιο Πλέβεν, μάλλον θα οδηγήσει σε μια αλυσιδωτή αντίδραση που θα φέρει σταθεροπληθωρισμό, νέα ύφεση και υψηλά επιτόκια, πέρα από την υποτίμηση της Φρανκφούρτης και των Παρισίων ως χρηματοπιστωτικά κέντρα. Κι ακόμα δεν μιλήσαμε για ελλείμματα, για την ανεργία, για την κοινωνική αναταραχή και για τις επιπτώσεις που η έξοδος της Ελλάδας θα είχε για χώρες όπως την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Και, ας μην ξεχνάμε, και την Ιταλία.

Θα ήταν τρελό να αφήσουν την Ελλάδα να φύγει. Και, θα ήταν ακόμα πιο τρελό για την ίδια την Ελλάδα να διανοηθεί μια τέτοια επιλογή. Ωστόσο, για να μπορεί να αποφύγει αυτή την κατάσταση η Ελλάδα, θα πρέπει ο λαός της, η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, και διάφοροι κύκλοι της κυβέρνησης, να καταλάβουν πως δεν υπάρχει εύκολη διέξοδος από την σημερινή κατάσταση. Και, ο κ. Λοβέρδος έχει δίκαιο πως η επικαιροποίηση του μνημονίου –εκείνη φρικαλέα φωτιά του Καθαρτηρίου- πρέπει να λάβει ψήφους στην Βουλή που να μην αποτελούν απλά πλειοψηφία, αλλά εντολή για την κυβέρνηση.

Μαζί με όλα τα άλλα, όμως, πρέπει να γίνουν και κάποιες άλλες αλλαγές που άργησαν ήδη πολλά χρόνια. Η διαφθορά πρέπει να παταχθεί σε όλα τα επίπεδα, από την Βουλή μέχρι το βόλεμα φίλων σε δουλειές του δημοσίου. Η λειτουργία του κράτους πρέπει να γίνει με τρόπο ορθολογιστικό και να πατάσσει, τόσο τις μίζες για έργα και οπλικά συστήματα, όσο και τα φακελάκια των γιατρών. Και, οι μισθοί πρέπει να κοπούν για όλους, όπως πρέπει να κοπούν και τα εξωφρενικά προνόμια, είτε αυτά αφορούν δημοσίους υπαλλήλους και αξιωματούχους, είτε αφορούν ελεύθερα επαγγέλματα.

Πάνω από όλα, όμως, μια έξοδος από το ευρώ δεν έχει αντίδοτο. Είναι μια φοβερή θεραπεία που είναι το ίδιο άσχημη με την ίδια την ασθένεια και ακολουθεί την λογική του «πονάει το κεφάλι, κόβει το κεφάλι». Ήδη, οι αγορές άρχισαν να τιμολογούν αυτό το αυτοκαταστροφικό ενδεχόμενο το οποίο θα αποδείξει, περισσότερο από τα προβλήματα της Ελλάδας, την γενικευμένη ανεπάρκεια της ηγεσίας σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, αλλά και την ΕΕ.

Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται προ της στιγμής της κρίσης: Από αυτή την στιγμή θα κριθεί. Το ίδιο και η ΕΕ. Γι αυτό και ήρθε η στιγμή να αποφασίσουν οι ηγέτες αν θα υιοθετήσουν (ως οφείλουν) ένα νέο πιο οδυνηρό μνημόνιο για την Ελλάδα ή αν θα την αφήσουν να χαθεί στις πύρινες πύλες της κόλασης, παρασέρνοντας μαζί της και ένα όραμα για ειρήνη σε μια πλήρως ενοποιημένη Ευρώπη.

Και, αν δει κανείς τα μαθήματα της Ελλάδας προσεκτικά, θα δει πως το πιο κάτω δεν είναι καθόλου άσχετο: Πρέπει, επίσης, όσο είναι καιρός και στην Κύπρο να προχωρήσει το ΓεΣΥ και να εκπονηθεί με διαφάνεια ένα Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΜΔΠ).