Η συζήτηση για την επιβολή ΦΠΑ στα τρόφιμα και φάρμακα, φαίνεται πως έχει αρχίσει να εντείνεται χωρίς ουσιαστικό λόγο και σε λάθος βάση. Δεν μπορεί κανείς να εισηγηθεί πως δεν έπρεπε να είχε επιβληθεί ο φόρος, από την στιγμή που αυτός αποτελούσε υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας. (Αν η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αναζήτησε -ως όφειλε- εξαίρεση, αυτό είναι άλλο ζήτημα). Ωστόσο, και η λογική των αντισταθμιστικών μέτρων πρέπει να μπει σε μια πιο ορθολογιστική φάση από την σημερινή.

Η λογική της παροχής χρημάτων για όλους, με βάση την κατηγοριοποίηση των πολιτών, δεν λειτουργεί. Αποτελεί δαπάνη χωρίς αντίκρισμα διότι οι λίγοι πολίτες που θα αισθανθούν μια ανακούφιση από τα μέτρα, θα ανακουφιστούν μόνο προσωρινά. Οι περισσότεροι, όμως, δεν θα αισθανθούν στην ζωή τους κάποια αλλαγή. Ακόμα, η οικονομική λογική πως όλα βαίνουν καλώς, φτάνει να δώσουμε αντισταθμιστικές παροχές, έχει καταστρέψει, όχι μόνο πολίτες αλλά και κράτη. Δεν λύνει κανένα πρόβλημα στην καθημερινότητα των πολιτών που χρειάζονται πραγματικά βοήθεια.

Αν θα δοθούν αντισταθμιστικά μέτρα, αυτά πρέπει να είναι προσωρινής φύσεως μέχρι να υλοποιηθούν οι πραγματικές αλλαγές. Οι κοινωνικές ομάδες που θα στοχεύουν τα μέτρα, βάσει των πρώτων δηλώσεων, οι πολύτεκνοι, μονογονιοί και συνταξιούχοι, δεν γλιτώνουν τίποτε.

Τα προβλήματα αυτών των ομάδων είναι πολύμορφα και βαθειά. Η επιβολή του ΦΠΑ είναι το λιγότερο από τα προβλήματά τους. Αντί, όμως, να μελετηθούν τρόποι, όπως φορολογικές εξαιρέσεις, κρατικές υπηρεσίες και προώθηση νέων μέτρων, μελετάται ένα μέτρο που θα τους φέρει πίσω στο μηδέν. Οι συνταξιούχοι δεν τα βγάζουν πέρα, ούτως ή άλλως, άσχετα με τον νέο ΦΠΑ. Η πενιχρή σε ποσότητα (και ενίοτε σε ποιότητα) ιατρική περίθαλψη που λαμβάνουν, θα παραμείνει μια πραγματικότητα για αυτούς μετά την λήψη βοηθήματος από τον ΦΠΑ. Οι μονογονιοί θα αντιμετωπίζουν, ακόμα, το πρόβλημα διαχείρισης του χρόνου τους, αλλά αντί να τους παραχωρηθούν μέτρα και δικαιώματα όπως υπηρεσίες φροντίδας για τα παιδιά και τους γονείς τους, θα λάβουν μόνο κάποια χρήματα τα οποία θα επιστρέψουν στο κράτος, ως ΦΠΑ. Το ίδιο και οι πολύτεκνοι.

Φυσικά, ο Υπουργός Οικονομικών κάνει την δική του δουλειά, όπως αυτή του επιβάλλεται από την θέση που κατέχει. Ωστόσο, η οικονομικά παράλογη παροχή βοηθημάτων δεν πρόκειται να αλλάξει την ζωή τέτοιων κοινωνικών ομάδων και η πολιτική που θα ακολουθηθεί αφορά ολόκληρη την κυβέρνηση και όχι μόνο το Υπουργείο Οικονομικών.

Πάνω από όλα, τα αντισταθμιστικά μέτρα δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνουν άλλοθι για την ανυπαρξία πολιτικής. Αναμένουμε, πάντως, να δούμε κυβερνητικά και κομματικά στελέχη να διαφημίζουν την πολιτική τους ευαισθησία, την φιλολαϊκή τους πολιτική και την έγνοια τους για τους φτωχούς, λέγοντας πως τόλμησαν να δώσουν βοηθήματα και μάλιστα σε μια εποχή δύσκολη για τα κρατικά ταμεία. Ακόμα και τα οργανωμένα σύνολα των ομάδων που θα λάβουν τα αντισταθμιστικά μέτρα, πολύ πιθανόν να αισθανθούν και ευγνωμοσύνη για αυτά. Εν τω μεταξύ, οι υψηλά αμειβόμενοι υπάλληλοι με ΑΤΑ, θα αποκομίσουν καθαρό κέρδος από όλη αυτή την υπόθεση με τον ΦΠΑ, σε αντίθεση με τους πιο φτωχούς που δεν θεωρούνται άξιοι στήριξης.

Αλίμονο μας, όμως, ως κοινωνία και ως οικονομία, αν δεχτούμε αυτή την λογική. Κι αυτό ισχύει ακόμα και για κόμματα της αντιπολίτευσης που ζητούν μέτρα για τον ΦΠΑ. Διότι η πραγματική τόλμη θέλει τον θεράποντα ιατρό να κάνει την επέμβαση που χρειάζεται, κι όχι να φορτώνει τον ασθενή με ασπιρίνες χωρίς να ενδιαφέρεται για την πραγματική ασθένεια.

Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το ΓεΣΥ και να εκπονηθεί Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΜΔΠ).

* από την ιστοσελίδα της Καθημερινής