Champs-Élysées, Γαρύλλης και Πιαλέ-Πασά

Μετά από ένα έτος κατά το οποίο επαναστάσεις ξέσπασαν, άνθησαν και μετά απέτυχαν σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη, η βασιλομήτωρ των επαναστάσεων, η Γαλλία, εξέλεξε για πρόεδρό της τον Ναπολέοντα Γ΄. Ο νέος πρόεδρος, ο οποίος τέσσερα χρόνια αργότερα θα γινόταν (ανεπιτυχώς) αυτοκράτορας, αποφάσισε πως επιθυμούσε να αναδιαμορφώσει το Παρίσι. Τα κίνητρα του Ναπολέοντα ήταν διττά: Πρώτο, επιθυμούσε να ξεπεράσει το Λονδίνο, το οποίο, με τα πολλά πάρκα και το σύστημα αποχέτευσης, προσέφερε μια καλύτερη ζωή στους Λονδρέζους. Δεύτερο, όμως, επιθυμούσε, μέσα από τις μακρές και εξαιρετικά πλατιές λεωφόρους, να καταστήσει αδύνατη την ανέγερση επαναστατικών οδοφραγμάτων όπως εκείνα που προηγήθηκαν της εκλογής του. Ταυτόχρονα, με τις πλατιές λεωφόρους, μπορούσε να μεταφέρει, τάχιστα και εύκολα, στρατεύματα της Εθνικής Φρουράς από τα προάστια των Παρισίων στο κέντρο, σε περίπτωση που οι Παριζιάνοι επιθυμούσαν να ασκήσουν ξανά την παλιά τους τέχνη, την επανάσταση.
Μετά από μερικά χρόνια, ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ αποφάσισε να κατεδαφίσει τα ιστορικά αλλά παρωχημένα τείχη της Βιέννης και να τα αντικαταστήσει με το διάσημο Ringstraβe (Ρίνγκστρασσε) που σήμερα αποτελεί κεντρικό χαρακτηριστικό της πανέμορφης Βιέννης. Οι στόχοι του Αψβούργου αυτοκράτορα ήταν πανομοιότυποι με εκείνους του Ναπολέοντα Γ΄: χρησιμότητα, ομορφιά, εκμοντερνισμός και ασφάλεια.

Και οι δύο αυτοκράτορες προκάλεσαν αντιδράσεις με τις συγκεκριμένες αποφάσεις τους. Μετακίνησαν κατοίκους και ανέτρεψαν τις υφιστάμενες συνήθειες των πολιτών. Ωστόσο, ο στόχος τους επιτεύχθηκε. Η κίνηση ήταν αποτέλεσμα ενός μοναδικού συνδυασμού: Το όραμα του πολιτικού άρχοντα, η διάθεσή του να ανεχτεί τις δαπάνες που χρειάζονταν, και σπουδαίοι τεχνοκράτες, λειτούργησαν μαζί για να επιτύχουν ένα μοναδικό αποτέλεσμα. Μάλιστα, η σχέση μεταξύ του Ναπολέοντα Γ΄ και του αρχιτέκτονα Χάουσμαν είναι εξίσου γνωστή όσο και εκείνη του Τζορτζ Ουάσινγκτον με τον Λ’Ανφάντ, ο οποίος σχεδίασε, στα ίδια πρότυπα, την αμερικανική πρωτεύουσα.

Παρόμοιας έκτασης έργα σήμερα δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν σε ήδη ανεπτυγμένα κράτη με υπάρχουσα ρυμοτομία. Ωστόσο, οι σύγχρονες πόλεις στηρίζονται ακόμα στο όραμα των πολιτικών προϊσταμένων τους και στη διάθεσή τους για πραγματοποίηση σημαντικών έργων μικρότερης έκτασης, τα οποία έχουν όμως πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην ποιότητα ζωής στις πόλεις. Οι τοπικές αρχές έχουν αντικαταστήσει τους αυτοκράτορες και, αντί για μεγάλες λεωφόρους κατά των επαναστατών, κτίζουν μικρές πλατείες και πεζόδρομους υπέρ των καφέ, των καταστηματαρχών και των δημόσιων εκδηλώσεων.

Γι’ αυτό και η ανάπλαση που έχει ήδη αρχίσει σε Λεμεσό και Λάρνακα αποτελεί μία νότα φρεσκάδας για τις δύο παράλιες πόλεις που ήταν μάλλον παραμελημένες μέχρι πρότινος. Οι νέες μαρίνες και λιμάνια είναι ήδη γνωστά έργα, αλλά υπάρχουν ακόμα πολλά άλλα. Ήδη, η Λεμεσός έχει αναγεννηθεί με τον παραλιακό δρόμο, ο οποίος γέμισε αμέσως από ζωή και ανασχημάτισε την εικόνα της πόλης. Ταυτόχρονα, έχουν ήδη υλοποιηθεί σημαντικά έργα υποδομής για τα όμβρια ύδατα και για άλλα ζητήματα ανάγκης. Σήμερα, ο δήμαρχος της πόλης σχεδιάζει νέα μέτρα που θα επεκτείνουν την εικόνα του σύγχρονου παραλιακού δρόμου και μετά το κάστρο. Οι παλαιές βιομηχανίες που βρίσκονται κοντά στον χώρο της νέας μαρίνας, μετακινούνται εκτός του κέντρου της πόλης, με την περιοχή να προωθείται ως ένας νέος χώρος με πεζόδρομους, χώρους αναψυχής και, ενδεχομένως, ακόμα και με μουσείο που θα σχετίζεται με την ιστορία των ζυθοποιιών που σήμερα βρίσκονται στην περιοχή. Ακόμα, η ανάπλαση του κέντρου της πόλης και το γραμμικό πάρκο στον ποταμό Γαρύλλη θα ολοκληρώσουν την εικόνα μιας πόλης αναγεννημένης που θα μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για επιχειρήσεις, νεαρούς και ξένους επενδυτές.

Αντίστοιχα και η Λάρνακα αναπλάθεται. Μετά την ολοκλήρωση της ταλαιπωρημένης λεωφόρου Στρατηγού Τιμάγια, τα έργα προχωρούν επιτέλους και προς τη Δεκέλεια. Με ένα πρόγραμμα ανάπλασης πλατειών και έναν «νέο» Άγιο Λάζαρο, όπου ήδη λειτουργούν επιτυχώς καφετέριες και τουριστικά καταστήματα, αλλά και με τα γενικότερα έργα που συνδέουν τις «τρεις πλατείες» με το μεσαιωνικό κάστρο που βρίσκεται στο τέρμα των αναγεννημένων, εδώ και μερικά χρόνια, Φοινικούδων, η εικόνα της εγκατάλειψης επίσης ανατρέπεται. Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει και η ανάπλαση της οδού Πιαλέ-Πασά, που θα «μπει» στη θάλασσα και θα δώσει για πρώτη φορά αίγλη στον παλιό τουρκομαχαλά της πόλης.

Υπάρχουν, φυσικά, έργα που θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο και για το μέλλον, όπως η ενίσχυση των δωρεάν ασύρματων συνδέσεων με το διαδίκτυο και στις δύο περιπτώσεις. Αυτός ο σχεδιασμός παραμένει ακόμα ιδιωτική υπόθεση. Ωστόσο, εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός ότι οι δύο πόλεις – χωρίς να αποτελεί εξαίρεση και η Πάφος – έχουν επιδείξει όραμα αλλά και διάθεση για να προχωρήσουν με έργα τα οποία θα τις απεγκλωβίσουν από την παρακμή που αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια κεντρικό γνώρισμα των δρόμων τους. Ακόμα, στην περίπτωση της Λάρνακας, που είναι περίκλειστη από το αεροδρόμιο, τη βιομηχανική ζώνη και τις πετρελαιοδεξαμενές, οι σχεδιασμοί για ανάπτυξη έχουν πολύμορφο χαρακτήρα.

Οι τοπικές αρχές μετατρέπονται πλέον, εκτός από πολιτιστικό παράγοντα, και σε κεντρικής σημασίας παράγοντα της ανάπτυξης και της προόδου. Ενώ η κεντρική κυβέρνηση αδυνατεί εμφανώς να προωθήσει σημαντικά έργα που να βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών και να τονώνουν την οικονομία, την απασχόληση και τις προοπτικές των πόλεών μας, οι Δήμοι αναλαμβάνουν να γεμίσουν το κενό. Παρά το γεγονός ότι το οικονομικό εύρος των τοπικών αρχών είναι πολύ μικρότερο από εκείνο των κεντρικών αρχών, είναι πασιφανές πλέον, ιδίως σε Λάρνακα και Λεμεσό, πως η αποτυχία της κυβέρνησης μετριάζεται μόνο χάρη στο όραμα των Δήμων.

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.