Η διπλωματία του κακοφανίσματος ενισχύει τους Τούρκους

Άσχετα με την αφέλεια που επέδειξαν όσοι πίστευαν ότι το προσκύνημα στον Άγιο Μάμα θα γινόταν χωρίς «δυσκολίες», άσχετα, ακόμα, και με την προχειρότητα που επέδειξαν οι αρχές, δίνοντας στις κατοχικές αρχές την δικαιολογία που έψαχναν, η ιστορία του προσκυνήματος θα έχει προεκτάσεις.

Εν όψει της αξιολόγησης της Τουρκίας από την Ε.Ε., ο Τούρκος ΥΠΕΞ προχώρησε σε επίσκεψη στα κατεχόμενα, κατά την οποία έδωσε σαφείς εντολές στον κ. Ταλάτ να μην προβεί σε οποιαδήποτε πράξη που να μπορεί να ερμηνευθεί αρνητικά από τους ευρωπαίους. Καθόλου τυχαίες δεν ήταν, ακόμα, οι «παραινέσεις» του στους ελληνοκύπριους να επωφεληθούν από την δεύτερη ευκαιρία που τους δίνεται για λύση του προβλήματος.

Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε να «αναβάλει» την έναρξη του δευτέρου γύρου των συνομιλιών, λόγω των (αναμενόμενων) εμποδίων που προέβαλαν οι κατοχικές αρχές στους προσκυνητές του Αγίου Μάμα. Έκανε, δηλαδή, ακριβώς αυτό που ο κ. Νταβούτογλου είχε πει στον κ. Ταλάτ να μην κάνει, δίνοντας ισχυρό επιχείρημα στους Τούρκους να επαναλάβουν ότι εμείς θέτουμε εμπόδια στην διαδικασία των συνομιλιών, και όχι εκείνοι. Μάλιστα, το κακοφάνισμα του Προέδρου με τον κατοχικό ηγέτη προέκυψε από ένα συμβάν που, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι παρεμφερές προς την διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού.

Ακόμα χειρότερα, αντί για απόδειξη ότι η κατοχική πλευρά στερείται καλής θέλησης, η όλη ιστορία μετατράπηκε σε απόδειξη ότι οι ελληνοκύπριοι ψάχνουν δικαιολογίες για θέσουν κωλύματα στην προσπάθεια λύσης του κυπριακού. Ένα ζήτημα «ρουτίνας», δηλαδή η κακή θέληση των τούρκων, μετατράπηκε, τελικά, σε ζήτημα ουσίας του Κυπριακού.

Εν όψει αξιολόγησης της Τουρκίας, οι (πλείστοι) ευρωπαίοι επιχειρούν να κρατήσουν μία «ισορροπία»: Αφενός, να δώσουν σαφές μήνυμα ότι η Τουρκία δεν προωθεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις με τους ρυθμούς που θα επιθυμούσαμε. Αφετέρου, όμως, αντιλαμβάνονται ότι μία καθόλα αρνητική αξιολόγηση ενισχύει εκείνους τους Τούρκους που στρέφονται προς ανατολάς και δεν επιθυμούν να συνεχιστεί η ενταξιακή πορεία της χώρας τους. Το παιγνίδι αυτό δεν είναι δίκαιο, αλλά οφείλουμε, αν θέλουμε να νικήσουμε, να παίξουμε με βάση το πώς λειτουργεί.

Σε αυτή την προσπάθεια, στις Βρυξέλλες αποφασίζουμε σε ποια θέματα να ασκήσουμε πίεση για μεταρρυθμίσεις και σε ποια να κρατήσουμε μια πιο «χαλαρή» στάση. Το πάρε-δώσε είναι έντονο, και σε αυτό η Κύπρος βρίσκεται σε ανταγωνισμό με όσους ενδιαφέρονται πρώτιστα για άλλα θέματα: Με οικολόγους, με φεμινιστές, με επιχειρηματίες, με όσους έχουν ως προτεραιότητα το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, το εμπόριο λευκής σαρκός ή την διακίνηση όπλων και ναρκωτικών. Στο τέλος υποχωρούν οι αδύναμοι κρίκοι: Όσα ζητήματα δεν έχουν ισχυρά επιχειρήματα, όσα έχουν ισχυρούς εχθρούς, και εκείνα στα οποία οι διαφωνούντες πείθουν. Αν για παράδειγμα, το επιχείρημα ότι οι Ελληνοκύπριοι προβάλλουν εμπόδια στην λύση του κυπριακού πείθει πολλούς ευρωπαίους, τότε μάλλον θα «προκριθεί» εις βάρος του άλλο ζήτημα στην αξιολόγηση της Τουρκίας. Ακόμα, η αναφορά στο κυπριακό, πολύ πιθανών να «καλεί και τις δύο πλευρές να επιδείξουν καλή θέληση για λύση» ή να «χαιρετίζει τη στάση της Τουρκίας». Ήδη, φαίνεται ότι και στην μεγάλη Βρετανία έχουμε δώσει την δικαιολογία που αναζητούσε, και οι πρώτες αντιδράσεις για την αναβολή της έναρξης του δεύτερου γύρου, έχουν αρχίσει.

Τα τηλεφωνήματα Χριστόφια-Ταλάτ δημιουργούν τις ίδιες εντυπώσεις με τις δηλώσεις του Προέδρου ότι επιθυμούμε λύση. Η σχετική εκ Παρισίων δήλωση του Προέδρου μπορεί εύκολα να παρουσιαστεί από τους Τούρκους ως «προσβλητικά αντίθετη» με την απόφασή του να αναβάλει την έναρξη του δεύτερου γύρου των συνομιλιών.

Με την αφελή απόφαση του Προεδρικού να αναβάλει την χθεσινή συνάντηση με τον κ. Ταλάτ, που είναι μάλιστα και η πρώτη του δεύτερου γύρου, το Κυπριακό έθεσε σοβαρή υποψηφιότητα να καταστεί θύμα της προσπάθειας να εξασφαλιστεί «ισορροπία» στην επερχόμενη αξιολόγηση της Τουρκίας.

Το τραγικό της υπόθεσης, είναι πως η νύκτα της εκλογής του Προέδρου, αποτελεί –μέχρι σήμερα- το απόγειο των διπλωματικών μας επιτυχιών επί της προεδρίας του. Έκτοτε, μεταξύ των λεωφόρων Δημοσθένη Σεβέρη και Κυριάκου Μάτση, μάλλον κυβερνά μια «πολυδιάστατη» προχειρότητα.