Όταν το 1848 άρχισαν να εκδηλώνονται σε ολόκληρη την Ευρώπη επαναστάσεις, πρώτα στην Γαλλία, και μετά, σιγά-σιγά στην υπόλοιπη Ευρώπη, η εποχή έμοιαζε να οδηγεί σε ολική ρήξη με το βασιλικό κατεστημένο. Τελικά, ο μεγαλύτερος χαμένος δεν ήταν η Αντίδραση, όπως ήλπιζαν ρομαντικοί μικροαστοί και φοιτητές, αλλά απλά ο Μέττερνιχ, ο οποίος διέφυγε από την Βιέννη μέσα σε ένα κάρο με άπλυτα ρούχα. Νικητής, εν τέλει, ήταν η συμμαχία των ρομαντικών και των φιλελεύθερων με τους εθνικιστές. 120 χρόνια αργότερα, τον Μάη, οι φοιτητές του quartier Latin εξεγέρθηκαν, με λιγότερο πειστικούς λόγους, αλλά απαιτώντας, πρώτιστα «σεβασμό» και καλύτερα πανεπιστήμια. Ηττημένος ήταν αυτή την φορά ο ντε Γκώλ.
Τριάντα χρόνια μετά ο Danny Con Bendit, ηγέτης του Μάη του 1968 και νυν ημι-γραβατομένος ευρωβουλευτής των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αντί για ρομαντικός ημι-χίππης και εκφραστής ενός «άλλου» δρόμου, παρουσιάζεται σαν αππωμένος ψευτοεπαναστάτης με μεγάλα λόγια και μεγαλύτερο πορτοφόλι (αλλά εξαιρετικό, πραγματικά, website).
Από τις επαναστάσεις, όμως, κάτι πάντα μένει. Μια μαγιά αλλαγής, μια νέα αντίληψη, μια νέα στάση πολιτικής. Στην Γερμανία έγινε μια αρχή, που με το Zollverein και την Βουλή της Φρανκφούρτης, σιγά-σιγά οδήγησε στην ενοποίηση του της χώρας, στην Κοινωνική Ασφάλιση και στα δικαιώματα των εργαζομένων. Στην Ιταλία έσπειρε τον σπόρο της απελευθέρωσης από την Αυστρία και την ενοποίηση. Στην Γαλλία έθεσε ένα τέλος στις τελευταίες ελπίδες των legitimistes που ονειρεύονταν την επαναφορά της βασιλείας.
Στην Κύπρο, αρχίζει μια αλλιώτικη επανάσταση, δειλά-δειλά, σιγά-σιγά, κάπως αργοπορημένα, ίσως και κάπως άθελα. Όσοι έζησαν μακριά από την Κύπρο για αρκετό καιρό, αισθάνονται, ερχόμενοι, μια ένταση στην κοινωνία. Αντιδράσεις υπήρχαν πάντα, κάποτε δικαιολογημένες και κάποτε όχι. Παλιά, οδηγούσαν σε φωνές, σε μετανάστευση, ακόμα και σε δολοφονίες. Σήμερα, όμως, ανοίγονται δρόμοι αντίδρασης που είναι και αποδεκτοί, αλλά και εποικοδομητικοί. Ο ΙΣΧΥΣ, «οργανισμός νέων επιστημόνων», στη Λεμεσό, αποτελεί ένα παράδειγμα αντίδρασης που έχει, επιτέλους, ουσία. Γράφει, εκπονεί μελέτες, εκφράζει άποψη και προσπαθεί να εμβολιάσει την κοινωνία με νέες (όχι πάντα πειστικές) ιδέες. Το ALERT κατάφερε να στείλει δυναμικό μήνυμα και να ενώσει τις φωνές των νέων με αυτές των παλιότερων και να στραφεί κατά της ανοχής. Οι «πατάτες αντιναχτές» είναι, αν μη τι άλλο, η πρώτη κοινωνική και πολιτική σάτιρα που έχει λόγο και άποψη για το quo vadis του τόπου. Ακόμα και εάν είναι ενίοτε σαχλό επιχείρημα, έχει σπάσει ένα σημαντικό στεγανό και διαφέρει διαμετρικά από τον Φιφφιρή και τις σάτιρες των φτηνοθεάτρων του Σαββάτου. Ακόμα και στις τέχνες, βλέπουμε μια σειρά από πίττες που εν ονόματι του «πειραματικού» επιτρέπουν σε δήθεν καλλιτέχνες να επιδοθούν σε μια ένδοξη πράξη αυτοικανοποίησης, παρέχοντας πνευματική τσόντα σε μικροαστούς που, εάν δουν κλάματα, πόρνες ή θάνατο, θεωρούν την παράσταση αρκούντως βαθυστόχαστη.

Αλλά κάποτε, μέσα-μέσα, βλέπει κανείς μια νέα προσπάθεια που έχει κάτι ουσιαστικό να πει. Μια νέα τάση, είτε στην συγγραφή, είτε στην σκηνοθεσία (βλέπε Τρύπα Κουνελιού). Βλέπουμε ακόμα και blogs (δοκιμάστε την Δρακούνα), ραδιοφωνικές εκπομπές, εκθέσεις τέχνης, δημόσιες συζητήσεις. Περιοδικά εκδίδονται από νεαρούς που έχουν, απλά, όρεξη και λόγο. Και αγοράζονται από άλλους που έχουν, απλά, όρεξη και δυόμισι ευρώ. Αυτή η κριτική μάζα πρώτη φορά υπάρχει, και φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στον επαναπατρισμό πολλών από εμάς που φοίτησαν, έζησαν και εργάστηκαν στο εξωτερικό.

Εκ φύσεως, οι επαναστάσεις αυτές είναι σε μεγάλο βαθμό καταδικασμένες. Διότι, όπως εξάλλου και στα οδοφράγματα του Μάη των Παρισίων, πολλοί από τους επαναστάτες είναι απλά αθκιασεροί δήθεν φοιτητές με τα λεφτά του παπά τους που το παίζουν ψαγμένοι. Αυτοί, όμως δεν στήνουν τα «οδοφράγματα» απλά εμφανίζονται μετά. Τα οδοφράγματα στήνονται από νέους ανθρώπους με νέες ιδέες, με όρεξη για αλλαγή, που δεν επιτρέπουν του παπά τους να τηλεφωνήσει του Υπουργού πριν να πάνε στην ΕΔΥ για συνέντευξη. Αυτοί, φυσικά, δεν θα διοριστούν. Αλλά έκαναν την επανάσταση τους. Έσπειραν ένα σπόρο καλό.
Η Κύπρος, μου μοιάζει με τις εικόνες του 1989, όταν νέοι, από όλες τις πλευρές, μετά βαΐων και κούσπων, χτυπούσαν για τρεις μέρες το τείχος του Βερολίνου. Κάποτε θα έπεφτε. Η δική μας, κοινωνική, Άνοιξη, ακόμα αργεί, φυσικά, διότι οι τυπολάγνοι γραφειοκράτες, οι μανάδες που βάλλουν την κόρη τους να μας «τυλίξει» επειδή είδε το όνομα μας στο περιοδικό, οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές που (όπως μου είπε εύστοχα μια φίλη) δίνουν την ίδια απάντηση που θα έδινε ο παπάς τους, αυτοί είναι ακόμα εδώ. Τα στεγανά ακόμα κρατούν γερά. Αλλά κάτι τρέμει, η κοινωνία εγκυμονεί (θέλει, δεν θέλει) μια αλλαγή αργοκίνητη, που ίσως να έρθει, με τα χρόνια, ανεπαίσθητα, αργά, αλλά έχει ήδη αρχίσει.
Όπως όλες οι σοβαρές επαναστάσεις, σε μεγάλο βαθμό θα αποτύχει. Τα οδοφράγματα θα πέσουν. Οι πλείστοι καλλιτέχνες θα παραμείνουν πίττες. Οι πλείστοι πολιτικοί θα συνεχίζουν να λένε βλακείες για να εντυπωσιάσουν αδαείς ψηφοφόρους. Τώρα, όμως, δεν είμαστε μόνοι. Η σπορά έγινε. Σε όσους από εμάς θέλουμε τον σπόρο να βλαστήσει, πρέπει να βγούμε στις δημόσιες συζητήσεις, να αγοράσουμε αυτά τα περιοδικά, να δοκιμάσουμε τα θέατρα και τις γκαλερί και να σταθούμε δίπλα στους άλλους, μοναχικούς επαναστάτες που προσπαθούν να πετύχουν κάτι μικρό αλλά σημαντικό.